พลอยณิชชา จารุหิรัญสกุล
รองผู้อำนวยการ สายงานกลยุทธ์และวิทยาการ ทริส คอร์ปอเรชั่น
หลายองค์กรรู้จัก SWOT Analysis กันอยู่แล้ว ว่าเป็นเครื่องมือวิเคราะห์สภาพแวดล้อมและศักยภาพขององค์กร ผ่านการวิเคราะห์ปัจจัย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ Strength (จุดแข็ง), Weakness (จุดอ่อน), Opportunities (โอกาส) และ Threats (ความเสี่ยง) แม้ว่า SWOT จะยังคงได้รับความนิยม และใช้กันอยู่มาจนถึงทุกวันนี้ แต่ด้วย SWOT ถูกใช้มานานตั้งแต่ปี ค.ศ. 1940 จำเป็นต้องมีการปรับปรุงให้มีประสิทธิภาพและทันสมัยมากขึ้น จึงเป็นที่มาของอีกหนึ่งเครื่องมือวิเคราะห์จุดแข็งและเป้าหมายขององค์กร นั่นก็คือ SOAR Analysis
SOAR Analysis เป็นเครื่องวิเคราะห์องค์กรที่คล้ายคลึงกับ SWOT แต่ต่างกันตรงที่ SOAR เป็นการวิเคราะห์ปัจจัยซึ่งเป็นมุมมองเชิงบวกทั้งหมด (Positive Factors) และยังบอกถึงวิธีการหรือขั้นตอนที่นำไปสู่เป้าหมาย ซึ่งประกอบไปด้วย
1. Strengths (จุดแข็ง)
จุดเด่นหรือปัจจัยต่างๆ ที่ส่งเสริมให้เกิดความแตกต่าง เป็นข้อได้เปรียบขององค์กร เช่น องค์กร สินค้าและบริการ การทำงาน ทีมงาน เป็นต้น
2. Opportunities (โอกาส)
โอกาส หรือสิ่งที่ส่งผลดีต่อการดำเนินงาน โดยเป็นปัจจัยจากภายนอกที่เกิดขึ้นและมีการเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา อาทิ นโยบายภาครัฐ สภาพการแข่งขัน แนวโน้มด้านต่างๆ พฤติกรรมผู้บริโภค เป็นต้น
3. Aspirations (แรงบันดาลใจ)
เป็นการตอบคำถามว่าแรงบันดาลใจขององค์กรคืออะไร หรือเป้าหมายขององค์กรคืออะไร อะไรเป็นสิ่งที่องค์กรจำเป็นต้องทำให้สำเร็จ
4. Results (ผลลัพธ์)
ทำหน้าที่เหมือนกับตัวชี้วัด (KPI) ใช้วัดผลของเป้าหมายหรือ Aspiration ซึ่งต้องเป็นสิ่งที่วัดเป็นตัวเลขหรือจับต้องได้
โดยสรุปแล้ว SOAR Analysis น่าจะเป็นเครื่องมือที่สามารถใช้แทนหรือใช้เสริมเพิ่มเติมจาก SWOT Analysis เพื่อให้นักวางแผนกลยุทธ์นำมาใช้กำหนดเป้าหมายองค์กร กำหนดกลยุทธ์ วางแผนการดำเนินงานเพื่อให้สามารถบรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ด้วยจุดแข็งและโอกาส พร้อมทั้งกำหนดตัวชี้วัดผลสำเร็จได้อย่างชัดเจน
